Czarna kawa
Czarną kawę możemy, podawać na gorąco lub zimno. Gorącą czarną kawę podaje się
w wygrzanych, małych filiżaneczkach, ustawionych na spodkach obok łyżeczki;
cukier do kawy podaje się osobno. Do czarnej kawy można podawać wszystkie
rodzaje tortów i ciastek. Ciastka do czarnej kawy powinny być małych rozmiarów.
PowrótStrona Główna
Czarna kawa po wiedeńsku
Jest to odmiana gorącej czarnej kawy. Sporządza się ją z naparu o normalnej
mocy
i podaje się na gorąco z bitą śmietanką kremową, ułożoną na powierzchni.
Podaje się w wygrzanych filiżaneczkach lub szklankach ustawionych na spodkach z
łyżeczką. cukier podaje się osobno.
PowrótStrona Główna
Biała kawa prawdziwa
Jest to napój, gorący. Sporządza się go z naparu kawy i pełnego gotowanego
mleka lub śmietanki (10 procentowej). Napar z kawy i mleko podaje się w
wygrzanych dzbanuszkach, ustawionych na tacy obok filiżanki z łyżeczką na
spodku. Cukier do kawy podaje się osobno. Do białej kawy, którą często stosuje
się na pierwsze śniadanie, podaje się różnego rodzaju świeże pieczywo, masło,
miód, słodkie ciasto drożdżowe itp. Śniadanie po wiedeńsku składa się a
miękkich jaj w szklance z kawałkiem masła, pieczywa świeżego z masłem i szynką
lub inną wyborową wędliną oraz białej, gorącej kawy.
PowrótStrona Główna
Kawa biała z mieszanki
2-3 dkg kawy ziarnistej
3/4 litra mleka pełnego lub śmie tanki 10 procentowej
1 łyżka mieszanki zbożowej
1/2 litra wrzącej wody
10 dkg cukru
Zagotować wodę, na wrzącą wodę wsypać mieszankę zbożową i gotować przez chwilę
na wolnym ogniu. Na końcu wsypać do wywaru drobniutko zmieloną kawę, przykryć i
zaraz odstawić. Zagotować mleko, do mleka dolać gorący wywar kawy, starannie
odcedzony. Kawę wlać do ogrzanego dzbanka i natychmiast podawać, zanim zapach
się ulotni. Można też podawać do stołu osobno napar z kawy i osobno mleko w
dzbanuszkach. Kawę rozlewać do filiżanek przy stole. Cukier podawać osobno w
cukiernicy. Podawać ze słodkim ciastem drożdżowym lub pieczywem zwykłym z
masłem.
PowrótStrona Główna
Kawa biała zbożowa
3 łyżki mieszanki
1 litr mleka pełnego
3/4 litra wody wrzącej
10 dkg cukru
3 łyżki wody zimnej
Mieszankę, wsypać na wrzącą wodę, zagotować kilka razy, skropić zimną wodą,
odstawić pod przykryciem, żeby się ustała, odcedzić. Zagotować mleko. Do mleka
wlać wywar, posłodzić do smaku, silnie podgrzać, podawać do stołu w dzbanku.
PowrótStrona Główna
Kakao
2 dkg kakao
1,1/4 litra mleka
1/2 szklanki wody
cukier do smaku
Zagotować mleko. Kakao wsypać do garnuszka, dolewać po trochu wrzącą wodę,
rozmieszać, aby nie było grudek, wlać do wrzącego mleka, mieszając zagotować,
posłodzić. Kakao wlać do ogrzanego dzbanka i natychmiast podawać.
Uwaga: można ugotowane kakao wymieszać z żółtkami ubitymi z cukrem, a na
wierzch włożyć do każdej filiżanki ubitą śmietankę kremową lub ocukrzoną pianę
z białek.
PowrótStrona Główna
Herbata naturalna
2 dkg herbaty gatunkowej
około 10 dkg cukru
1/2 litra wrzącej wody
Zagotować wodę w naczyniu tylko do tego celu przeznaczonym (w imbryku). Na
otwartym imbryku z wodą postawić wyparzony wrzątkiem imbryczek porcelanowy
(czajniczek), przeznaczony na napar. Gdy czajniczek nagrzeje się, na 10 min.
przed podaniem wsypać herbatę do czajniczka, zalać niedużą ilością wrzącej
wody, nakryć i pozostawić do naciągnięcia. Po 10 min. do czajniczka dodać
wrzącą wodę (razem około 1/4 litra) i herbatę dalej parzyć. Czas parzenia
trzeba wypróbować dla każdego gatunku herbaty z osobna. Gdy herbata naciągnie,
nalewać esencję do ogrzanych filiżanek lub szklanek i każdą dopełniać wrzącą
wodą. Podawać natychmiast. Cukier podawać osobno.
Sposób podania herbaty
Herbatę podaje się w szklankach ustawionych na szklanych spodkach lub w
porcelanowych filiżankach i na takich samych spodkach. Na spodku umieszcza się
łyżeczkę. Cukier do herbaty podaje się osobno. Jako dodatek można zastosować
cienkie krążki cytryny lub ogrzaną, pasteryzowaną śmietankę. Dla chorych należy
sporządzać lekką herbatę.
PowrótStrona Główna
Herbata z mlekiem
Jest to herbata podana na sposób angielski. Podaje się ją w filiżankach
napełnionych tylko do połowy silnym naparem herbaty. Do herbaty podaje się
osobno cukier i pasteryzowane, pełne, gorące mleko lub śmietankę w małym
dzbanuszku.
PowrótStrona Główna
Herbata z łodyg malinowych
Dobrze zdrewniałe łodygi malin, które wycina się jesienią w ogrodzie, połamać,
powiązać w pęczki, wysuszyć. Przed użyciem łamać łodygę na maleńkie kawałeczki
(3 cm). Kawałki łodyg ugotować w wodzie, w naczyniu używanym tylko do tego
celu. Gdy herbata nabierze złotego zabarwienia, odcedzić, i podawać. Herbata z
łodyg malinowych odznacza się pięknym zabarwieniem, lecz jest bez aromatu.
PowrótStrona Główna
Herbata z obierzyn jabłecznych
Obierzyny z opłukanych jabłek suszyć i lekko rumienić na płycie kuchennej lub w
piecu po chlebie; gdy są już zupełnie suche, składać do słoja i przechowywać w
suchym miejscu. Sporządzanie napoju: obierzyny włożyć do garnuszka, licząc po 2
łyżki na szklankę napoju, zalać gorącą wodą, zagotować parę razy pod
przykryciem i odstawić; gdy wywar się ustoi, zlewać i podawać z cukrem na
gorąco. Jest to napój aromatyczny, lekko kwaskowy, bardzo smaczny; szczególnie
odpowiedni dla chorych gorączkujących.
PowrótStrona Główna
Herbata z owoców róży
Wysuszone owoce róży opłukać, zalać przegotowaną wodą i w chłodzie przetrzymać
12 godzin. Potem napój podgrzać szybko, przecedzić, osłodzić do smaku i zaraz
podawać gorący. Jest to zimowy napój z zawartością witaminy C. (Ilość witaminy
C zależna jest od odmiany róży i sposobu jej suszenia). Wartość witaminowa
zwiększa się, gdy herbatę spożyjemy wraz z drobno pokrajaną jadalną częścią
owocu.
PowrótStrona Główna
Napar z ziół (mięty, melissy, rumianku, kwiatu lipy, dziurawca, bratków) na
jedną porcję
1/4 litra wrzącej wody
(1-2 łyżeczek cukru)
1 łyżeczka rozdrobnionych ziół
Zagotować wodę, wsypać zioła, przykryć i odstawić z ognia. Gdy zioła opadną,
przecedzić je, ogrzać i podać do picia. Jeżeli napar ma zastąpić herbatę, można
go posłodzić (zwłaszcza z mięty, rumianku i kwiatu lipowego).
PowrótStrona Główna
Napój z jagód letnich i jesiennych
40 dkg aromatycznych jagód (malin, poziomek, jeżyn)
cukier do smaku
1 i 1/2 litra wody
Jagody przebrać, opłukać, rozgnieść łyżką ná miazgę, zalać wodą i dobrze
wymieszać, żeby jak najwięcej soku przeszło do wody; można też sporządzić napój
z jagód ugotowanych z wodą; napój wtedy jest klarowny. Jagody przecedzić, napój
oziębić.
PowrótStrona Główna
Napój z porzeczek
40 dkg porzeczek czarnych i czerwonych lub czerwonych
20 dkg cukru
11/z litra wody
10.dkg lodu konsumpcyjnego)
Porzeczki opłukać, osączyć, oberwać jagody. Zagotować wodę w naczyniu emaliowanym,
nie obitym. Do wrzącej wody włożyć jagody, kilkakrotnie zagotować, odcedzić
odciskając sok na sicie. Do gorącego wywaru dodać cukier, rozpuścić go
mieszając, zlać do garnków kamiennych i oziębić (+12-14 stopni). Napój można
podawać z kawałkami lodu konsumpcyjnego. Wtedy dopicia podać słomkę, opakowaną
w bibułkę.
PowrótStrona Główna
Napój z marchwi i żurawin
50 dkg marchwi
cukier do smaku
25 dkg żurawin
(skórka cytrynowa)
11/2 litra wody
Marchew wymyć, oskrobać, zetrzeć na drobnej tarce, zalać wrzącą wodą.. Marchew
w wodzie mieszać starannie, aby się z niej jak najwięcej wypłukało soku. Miazgę
odcedzić, mocno ją odcisnąć z soku. Sok pozostawić, aby się odstał, ostrożnie
go zlać, pozostawiając męty. Żurawiny przebrać, opłukać, zagotować i przetrzeć,
przecier wlać do napoju, dosłodzić go do smaku, ewentualnie dodać trochę skórki
cytrynowej. Napój silnie oziębić.
PowrótStrona Główna
Napój z marchwi i porzeczek
50 dkg marchwi
1,1/2 litra wody
20 dkg porzeczek czarnych i czerwonych
cukier do smaku
Sporządzić tak samo jak napój z marchwi i żurawin.
PowrótStrona Główna
Napój z marchwi i cytryn
50 dkg marchwi
cukier do smaku
1 1/4 litra wody
sok z 1 1/2-2 cytryn
skórka cytrynowa
Sporządzić tak samo jak napój z marchwi i żurawin.
PowrótStrona Główna
Napój z rokitnika
15 dkg rokitnika
ok.25dkg cukru
11/2 litra wody
Rokitnik otrzeć starannie w ściereczce z siateczki, którą jest pokryty, umyć i
opłukać pod prądem wody. (ściereczkę wytrzepać ostrożnie, aby nie zaprószyć
oczu). Zagotować wodę, włożyć rokitnik, ugotować, przecedzić i odcisnąć sok:
Wywar posłodzić do smaku.
PowrótStrona Główna
Napój z truskawek
40 dkg truskawek
1,1/2 litra wody
25 dkg cukru
(10 dkg lodu konsumpcyjnego)
Truskawki opłukać starannie, obrać z działek kielicha, odłożyć kilka jagód.
Zagotować wodę, na wrzący syrop włożyć truskawki, nakryć, odstawić. Gdy napój
ostygnie przecedzić, osłodzić. Do szklanek włożyć po kilka cząstek pokrajanych,
surowych truskawek i drobno porąbany lód. Do picia podawać słomki.
PowrótStrona Główna
Napój z żurawin
40 dkg żurawin
20-30 dkg cukru
1,1/2 litra wody
(skórka cytrynowa)
Żurawiny przebrać, starannie opłukać, rozgnieść, zalać wodą. Żurawiny w wodzie
wygnieść i przetrzeć przelewając wodą lub ugotować, odcedzić. Do wody z sokiem
żurawinowym dodać cukru do smaku i skórkę cytrynową. Podawać zimny napój jako
lemoniadę.
PowrótStrona Główna
Napój z malin
20 dkg malin
ok. 25 dkg cukru
(10 dkg czarnych porzeczek
1,1/2 litra wody
Sporządzić tak samo jak napój z truskawek.
PowrótStrona Główna
Napój z owoców róży i z jabłek (lub mirabelek)
10 dkg całych świeżych owoców róży
1 litr wody
20 dkg cukru
25 dkg jabłek (lub 15 dkg mirabelek)
Umyć dokładnie świeżo rwane owoce róży (rugozy, eglanterii cynamonowej) oraz
jabłka (lub mirabelki). Jabłka obrać, pokrajać na 4 lub więcej części, wyciąć
gniazda nasienne. Zagotować wodę, włożyć różę i odpadki z jabłek, i pod
przykryciem ugotować do miękkości, odcedzić i odcisnąć. Do wywaru dodać cukier,
pokrajane jabłka (lub mirabelki), ugotować i ostudzić.
PowrótStrona Główna
Napój ze świeżych owoców róży
PowrótStrona Główna
20 dkg owoców róży rugozy, róży girlandowej lub innych
11/4 litra w-ody
ok. 15 dkg cukru
25 dkg aromatycznych jabłek
Owoce róży opłukać, włożyć do wrzącej wody i ugotować. Jabłka opłukać, nie
obierając pokrajać na małe kawałki, włożyć do wywaru, gdy róża dogotuje się.
Miękkie owoce odcedzić, posłodzić do smaku. Napój ostudzić szybko pod
przykryciem wkładając naczynie do zimnej wody.
PowrótStrona Główna
Napój z koncentratu róży
11/4 litra wody
15 dkg cukru
9 gramów koncentratu w proszku
skórka cytrynowa
1 cytryna lub inny zakwaszający
dodatek witaminowy
Zagotować wodę z cukrem, wsypać koncentrat, a gdy rozpuści się, zestawić napój
z ognia. Po przestudzeniu zakwasić go sokiem z cytryny, pasteryzowanym
przecierem z porzeczek lub przecierem z rokitnika przechowywanego w wodzie. Dla
zapachu dodać skórkę cytrynową.
PowrótStrona Główna
Napój z miodu
1,1/4 litra wody
sok z cytryny do smaku (lub z porzeczek surowych lub pasteryzowanych)
cukier do smaku
Miód rozpuścić w ciepłej, przegotowanej wodzie, dosłodzić cukrem i lekko
zakwasić, ostudzić.
PowrótStrona Główna
Napój z mięty
1,1/2 litra wody
cukier do smaku
3 łyżeczki mięty
10 dkg lodu konsumpcyjnego
Zagotować wodę, włożyć miętę, zagotować, odstawić do naciągnięcia pod
przykryciem na 15 minut. Napar odcedzić, dodać cukru do smaku i oziębić.
Podawać z drobno porąbanym lodem i słomką do picia.
PowrótStrona Główna
Napój z cytryn
1,1/2 litra wody
ok. 15-20 dkg cukru
kwasek cytrynowy
11/2 cytryny
10 dkg lodu konsumpcyjnego
Zagotować wodę z cukrem, lekko zakwasić kwaskiem cytrynowym, oziębić. Cytryny
umyć, pokrajać w cieniutkie krążki wraz ze skórką, piłując a nie krając -
bardzo ostrym nożem, aby nie wyciskać soku. Do szklanek po wyporcjowaniu włożyć
po 2 krążki cytryny i lód porąbany na drobne kawałeczki. Podać łyżeczki do
wyciśnięcia soku z cytryny w szklance i słomki do picia.
PowrótStrona Główna
Napoje mleczne
Zimne napoje mleczne, zwłaszcza mieszane z surowym sokiem lub przecierem
owocowym, czyli koktajle, mają dużą wartość odżywczą. W sezonie letnim
sporządza się je z młodego zsiadłego mleka z surowymi owocami. Zwłaszcza nadają
się do tego celu jagody leśne lub ogrodowe, wzbogacają bowiem mleko w witaminę
C i składniki mineralne, i nadają napojom pożądany aromat. W innych sezonach
odżywcze napoje mleczne sporządza się z surówkowymi sorbetami lub
pasteryzowanym sokiem z letnich jagód. Podaje się je lekko ochłodzone na deser,
z dodatkiem herbatników, które zwiększają sytość takiego mlecznego deseru.
Mleczne koktajle owocowe lub z sokiem z warzyw (np. z marchwi) są bardzo
pożądane w diecie chorych, gdyż pod lekko strawną postacią wnoszą
pełnowartościowe składniki (dobrze przyswajalne białko mleka, witaminę C i
składniki mineralne). Ważnym czynnikiem w żywieniu chorych jest atrakcyjny smak
i wygląd starannie sporządzonego koktajlu mleczno-owocowego.
PowrótStrona Główna
KAWA NATURALNA Z MLEKIEM
10-15 g kawy naturalnej
1/2 szklanki wody
1/2 szklanki mleka
Zmieloną kawę wsypać do pojemnika domowego ekspresu. Naczynie napełnić wodą i
zamknąć. Ogrzewać do czasu, aż kawa przepłynie do przeznaczonego naczynia.
Przelać do filiżanki, dolać świeżo przegotowanego mleka. Od razu podawać.
PowrótStrona Główna
KAWA PARZONA W TERMOSIE
60 g drobno zmielonej kawy
2 szklanki wody
2 szklanki mleka
Termos wyparzyć wrzątkiem, wsypać zmieloną kawę. Zalać ją wrzącą wodą.
Natychmiast zamknąć starannie termos i pozostawić do naciągnięcia na co
najmniej 15 min. Nalewać kawę ostrożnie do filiżanek, przechylając termos, ale
nie wstrząsając nim, aby uniknąć spłynięcia "fusów" do filiżanki. Każdą
porcję uzupełnić gorącym, świeżo przegotowanym mlekiem.
PowrótStrona Główna
KAWA PARZONA PO TURECKU
10 g kawy zmielonej "na pył"
1/2 szklanki wody
cukier do smaku
Kawę wsypać do tygielka (mały wysoki rondelek zwężający się ku górze,
zakończony wydłużonym uchwytem), wymieszać z cukrem, zalać wrzącą wodą.
Ogrzewać na małym ogniu, najlepiej ustawiając naczynie na płytce ochronnej.
Napój powinien trzykrotnie "podnieść się" do góry; po każdym
"podniesieniu się" na moment zdjąć tygielek z palnika, gdyż kawa nie
może się zagotować. Naczynie z kawą na moment przykryć. Nalewać do filiżanek.
PowrótStrona Główna
HERBATA
8 g herbaty
4 szklanki wody
Dzbanek (przeznaczony jedynie do parzenia herbaty) sparzyć wrzącą wodą. Do
gorącego wsypać herbatę, zalać wrzącą wodą (1/ 2 szklanki). Dzbanek przykryć,
postawić na nagrzanej płytce ochronnej na 3-4 min. Następnie dolać resztę
wrzącej wody. Herbatę wyporcjować do szklanek lub filiżanek
PowrótStrona Główna
HERBATA PO ANGIELSKU
8 g herbaty
1 szklanki wody
2 szklanki mleka
Herbatę zaparzyć według sposobu podanego w poprzednim przepisie. Mleko
zagotować i wlać do dzbanuszka. Porcjować, wlewając mleko (1/2 filiżanki) i
uzupełniając herbatą.
PowrótStrona Główna
KWAS BURAKOWY
50 dag buraków
4 1/2 szklanki wody
sól
1/2 łyżeczki cukru
kawałek skórki z chleba razowego
1 ząbek czosnku
PowrótStrona Główna
Buraki umyć szczotką, obrać, opłukać i rozdrobnić w plasterki albo w paski na
szatkownicy lub robotem. Kamionkowy garnek albo słój wyparzyć wrzącą wodą.
Włożyć rozdrobnione buraki, dodać drobno posiekany czosnek, cukier, ok. 1/2
łyżki soli i kawałek skórki z razowego chleba. Zalać chłodną, przegotowaną
wodą. Przykryć podwójnie złożoną gazą lub czystą (wygotowaną) ściereczką.
Pozostawić w cieple na ok. 5 dni. Gotowy napój przecedzić przez wyparzone sitko
wyłożone gazą, zlać do wyparzonych słoików lub butelek. Można przechowywać w
lodówce przez kilka dni lub od razu spożywać. Buraki można wykorzystać do
przyrządzania barszczu.
PowrótStrona Główna
NAPÓJ Z KWASU BURAKOWEGO
2 szklanki kwasu burakowego
2 szklanki maślanki
2 łyżki umytej, drobno posiekanej pietruszki z koperkiem
sól
Kwas burakowy połączyć z maślanką, ubijając szybkimi ruchami trzepaczki, lub
zmiksować. Dodać zieleninę, przyprawić do smaku solą.
PowrótStrona Główna
NAPÓJ BURAKOWO-OGÓRKOWY
2 szklanki kwasu burakowego
50 dag świeżych ogórków
2 łyżki umytego, drobno posiekanego koperku
sól
2 ząbki czosnku
Ogórki umyć, obrać cienko, zetrzeć na tarce z małymi otworami lub rozdrobnić
robotem. Posolić, zmiksować z dodatkiem kwasu burakowego i drobno posiekanego
czosnku, wymieszać z koperkiem, osolić do smaku.
PowrótStrona Główna
NAPÓJ Z KWASU BURAKOWEGO I JOGURTU
2 szklanki kwasu burakowego
1 szklanka jogurtu
1 szklanka serwatki
4 łyżki umytej, posiekanej naci pietruszki
sól
Kwas burakowy zmiksować z dodatkiem jogurtu, serwatki i posiekanej pietruszki.
Przyprawić do smaku solą.
PowrótStrona Główna
NAPÓJ Z WARZYW MIESZANYCH
60 dag warzyw mieszanych (marchew, seler, cebula)
20 dag porzeczek lub żurawin
sól
Warzywa umyć, oczyścić, opłukać, pokrajać. Owoce umyć, porzeczki oberwać z
szypułek. Z warzyw wycisnąć sok w sokowirówce. Owoce włożyć do wrzącej wody
(1/2 szklanki) i szybko zmiażdżyć. Zagotować, przetrzeć przez sito. Sok z
warzyw wymieszać z przecierem owocowym. Przyprawić do smaku solą.
PowrótStrona Główna
NAPÓJ Z MARCHWI I JABŁEK
60 dag marchwi
30 dag jabłek
Marchew umyć starannie szczoteczką, oczyścić, opłukać, pokrajać. Jabłka umyć,
pokrajać w cząstki, usuwając gniazda nasienne. Marchew razem z jabłkami
przepuścić przez sokowirówkę. Od razu wyporcjować i podawać.
PowrótStrona Główna
NAPÓJ ZE ŚWIEŻYCH OGÓRKÓW I MAŚLANKI
70 dag świeżych ogórków
1 szklanka maślanki
sól
pieprz
2 ząbki czosnku,
2 łyżki umytego, posiekanego koperku
Ogórki umyć, obrać, zetrzeć na tarce z małymi utworami lub wycisnąć sok w
sokowirówce. Sok połączyć z maślanką, dodać roztarty z solą czosnek i koperek.
Przyprawić do smaku solą i pieprzem.
PowrótStrona Główna
NAPÓJ POMIDOROWO - MARCHWIOWY
60 dag marchwi
1/2 szklanki soku pomidorowego
4 łyżki umytej, posiekanej drobno naci pietruszki z koperkiem
sól
Marchew umyć, oczyścić, opłukać, pokrajać. Wycisnąć sok w sokowirówce.
Wymieszać go z sokiem pomidorowym, pietruszką i koperkiem. Przyprawić do smaku
solą.
PowrótStrona Główna
NAPÓJ Z POMIDORÓW I ZSIADŁEGO MLEKA
30 dag pomidorów
2 szklanki zsiadłego mleka
sól
Pomidory umyć, sparzyć wrzącą wodą, obrać ze skórki, pokrajać, a następnie
zmiksować ze zsiadłym mlekiem. Przyprawić do smaku solą.
PowrótStrona Główna
NAPÓJ Z CZARNEJ RZEPY I POMIDORÓW
50 dag czarnej rzepy
1 1/2 szklanki soku pomidorowego
4 łyżki umytej, posiekanej naci pietruszki z koperkiem
sól
Rzepę umyć szczotką, obrać cienko, opłukać, pokrajać. Wycisnąć sok w wirówce.
Połączyć z sokiem z pomidorów i zieleniną. Przyprawić solą.
PowrótStrona Główna
NAPÓJ POMIDOROWO-SELEROWY
50 dag selerów bulwiastych
1 1/2 szklanki soku pomidorowego
4 łyżki umytej, posiekanej naci pietruszki z koperkiem
Przyrządzić według poprzedniego przepisu.
PowrótStrona Główna
NAPÓJ MLECZNO-TRUSKAWKOWY
30 dag truskawek
2 1/2 szklanki mleka
Mleko przegotować, ostudzić i oziębić w lodówce. Truskawki umyć, oczyścić z
szypułek, zmiksować z dodatkiem mleka.